۱۲ سپتامبر مصادف با ۲۱ شهریور ماه روز جهانی « بازی های ویدئویی » است. بازی هایی که به شکل غیرفیزیکی و بر روی دستگاه های الکترونیکی و بصورت تصویر اجرایی می شود. روزی که مختص بیش از ۳۱ میلیون گیمر ایرانی است.
شاید این حرف های کلیشه یی که با آمدن ابزارهای دیجیتال تفریح ها و بازی ها عوض شده است، بچه های قدیمی اجتماعی تر بوده اند، ارتباط میان افراد در خانه کاهش یافته است و …. را شنیده باشید، اگر چه حرف چندان بیراهی نباشد.
راستش اگر کمی به سبک زندگی جدید فکر کنیم، می بینیم که همه چیز در حال شخصی شدن است. حتی سرگرمی!! شاید به همین دلیل است که دلمان لک زده است برای یک بازی دسته جمعی حسابی و تجربه لذت بخشی که مربوط می شد به کمی قبل تر و زمانی که اینترنت به این شکل همه گیر نشده بود و جای بچه فامیل و همسایه را برایمان پر نکرده بود.
به هر حال تحولات تکنولوژیک و تاثیر آن بر سبک زندگی انکار ناپذیر است، اما میتوان از همین ابزار به سود لذت بردن از زندگی در کنار عزیزان استفاده کرد. حتما که نباید بساط « یه قل دو قل » یا « الک و دولک » به راه باشد، تا بتوان یک بازی جمعی را تجربه کرد.
همه گیری کرونا ویروس در ایران بازار سرگرمی های دیجیتال را در کشور کمی داغ کرد و به پدر و مادرها نشان داد که این سرگرمی ها دیگر به بخشی جدانشدنی از زندگی روزمره تبدیل شده است. و امروز میتوان با خوشحالی این روز را به علاقه مندان و گیمرها تبریک گفت. و برای آینده این صنعت امیدوار!
جایگاه شغلی صنعت بازی
صنعت بازی‌های رایانه‌ای، صنعتی به نسبت جدید است که طی این سال‌ها، در زمینه‌های مختلفی رشد کرده و امروزه یکی از سودآورترین صنعت‌ها در جهان محسوب می‌شود. و در ایران نیز یک صنعت نوپا در میان مشاغل جدید محسوب می شود.
بازی سازی دارای جایگاه‌های شغلی متعددی است که هر کدام از جایگاه‌ها و پست‌های شغلی در نوع خود دارای گرایش‌های متفاوتی هستند و همین تقسیم‌بندی گرایش‌ها در هر جایگاه، باعث تقسیم وظایف در تیم‌های بزرگ و پرجمعیت تولید بازی می‌شود تا در نهایت به رشد و منفعت همه‌ی تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این صنعت بیانجامد.
اگر بخواهیم از لحاظ نوع و جنس کار مشاغل مرتبط با صنعت بازی سازی را تقسیم‌بندی کنیم، میتوان در کل تمامی شغل‌های صنعت بازی را در دو دسته قرار داد:
دسته اول) شغل‌هایی که ارتباط مستقیم با تولید بازی و محتواهای آن دارند؛
دسته دوم) شغل‌هایی که متمرکز بر مدیریت تولید، بازرگانی و آزمایش کیفیت بازی هستند و به‌صورت غیرمستقیم با تولید بازی مرتبط هستند.
صنعت بازی و تولید یک محصول در این عرصه، کار بسیار پیچیده و زمان‌بری است که به خودی خود باعث می‌شود برای پیگیری روند تولید، تیم‌های کوچک و بزرگ تشکیل شوند و جایگاه‌های شغلی متفاوتی به‌وجود بیایند؛ و هر فرد، در هر جایگاه نیازمند است مهارت‌های متفاوتی داشته باشد و در یک کار گروهی و تیمی برای کمک به دیگر افراد در دیگر پست‌ها همیشه آماده باشد.
تقسیم بندی مشاغل در صنعت بازی سازی
به‌طور کلی، جایگاه‌های شغلی صنعت بازی‌های ویدیویی را میتوان به شرح زیر تقسیم‌بندی کرد که در هر کدام نیز چندین گرایش و زیر مجموعه دارد:
- طراح (Designer)
- نویسنده (Writer)
- برنامه‌نویس (Programmer)
- طراح جلوه‌های دیداری (Visual Artist)
- طراح محتوای شنیداری (Audio Artist)
- مدیر (Manager)
- آزمایش‌کننده (Tester)
- بازرگان (Businessman)
- روزنامه‌نگار (Journalist)
همچنین انیماتور ( animator )، طراح بازی ( game designer )، طراح منو بازی ( user interface artist )، طراح جلوه های دیداری مفهومی و پایه یی بازی ( concept artist )، طراح مراحل و محیط های بازی ( level editor , environment artist )، مدیر تولید ( production manager )، طراح محتوای شنیداری ( audio artist )، برنامه نویس بازی ( game programmer )، طراح جلوه های دیداری ( visual artist )، مدیر نوآوری ( creative director )، طراح هنری فنی ( technical artist )، طراح روایت ( narrative designer )، آزمایش کننده های کیفیت / ضامن کیفیت ( QA testers )، روزنامه نگاری برای مطبوعات و رسانه بازی های ویدئویی ( journalism ) و …. تنها بخش کوچکی از مشاغل مطرح با درآمدهای میلیون دلاری در صنعت بازی سازی هستند.
بازی ها و زمینه ایجاد شغل در ایران
بازی ها یقینا می توانند زمینه ایجاد هزاران کسب و کار جدید در ایران باشند. بر اساس آمار منتشرشده، سود صنعت گیمینگ در سال ۲۰۲۰ میلادی بالغ بر ۱۸۰ میلیارد دلار بود که رشد ۲۰ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۹ را نیز تجربه کرد که نشان از رشد سریع این صنعت دارد. برای آنکه حسی ملموس از این رقم داشته باشیم، میتوان آن را با درآمد نفتی سالانه کشورمان مقایسه کنیم. درآمد سالانه کشور از فروش نفت در حال حاضر حدود ۵ تا ۸ میلیارد دلار است. یعنی درآمد صنعت گیمینگ چیزی حدود ۲۲ برابر درآمد نفتی ایران است.
به اعتقاد احسان کنگرانی مدیر بخش بازی « کافه‌بازار »؛ سهم رقابت در صنعت بازی کنونی کشور ما صفر است. او در توضیح بیشتر این مبحث می‌گوید: «بازار کنونی بازی‌سازی در ایران به حدی بزرگ است و ظرفیت ورود دارد که بازی‌سازان داخلی رقابتی با هم ندارند. رویکرد باز و روشنفکرانه‌ای در این جامعه حاکم است. به دلیل عدم رقابت، دانش‌ها و آموخته‌ها را به راحتی در اختیار هم قرار می‌دهند. تلاش افراد معدودی که در این زمینه مشغول کارند در راستای رشد در کنار یکدیگر است و تلاش دارند تا زمینه‌ای قوی بسازند؛ زمینه‌ای که صحنه بزرگی برای پاسخ‌گویی به نیازها باشد و قدرت زیادی را در بر گیرد. »
بر اساس آخرین اطلاعاتی که از بازیسازهای ایرانی و کسانی که دراین حوزه فعال هستند به دست آمده در سال ۹۸ هیجده هزار بازی فعال، ۶۷۰ میلیون دانلود و به‌روز رسانی، ۸۳ میلیون نصب فعال، یک میلیون خرید بازی، ۶ میلیون خرید از بازی، ۷۷۰۰ فروشنده بازی آماری است که در صنعت بازی شکل گرفته است. تمام این‌ها دست به دست هم داده‌اند تا ۶۹ میلیارد تومان درآمد خالص را نصیب صنعت بازی ایران کنند.
وقتی به گزارش های ارائه شده از بازار و رشدی که صنعت گیم در ایران در این سال ها داشته، دقت می کنیم، در می یابیم که باید نگاه جدی‌تری به بازی‌های ویدئویی در ایران داشت و آن را حالا رسما یک بازار میلیاردی خواند، بازاری که بعید نیست با سرعت رشد کنونی خود و ادامه شرایط کرونا و قرنطینه خانگی بسیاری از کاربران در خانه، به یک بازار بیش از صد میلیارد تومانی در سال ۱۴۰۰ تبدیل شود.
برای ورود به صنعت بازی سازی در ایران از کجا باید شروع کرد؟
برای آغاز هر کاری باید دروازه ورود به آن را شناسایی کنیم. و شاگردی نزد استادان و شرکت های مطرح نصیحتی است که همه بزرگان موفق به افرادی که می خواهند پیروز شوند پیشنهاد می کنند. بنیاد ملی بازی های رایانه یی اولین مرکز برای شناخت بیشتر علاقه مندان در زمینه بازی است. دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه تبریز و دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین نیز از دانشگاه هایی هستند که امروز در زمینه بازی فعالیت هایی را آغاز کرده اند.
در کلام آخر!
نبود رشته طراحی بازی، مدیریت های سلیقه یی، عدم تمایل و شناخت خانواده ها به رشته بازی، عدم تمایل سرمایه گذاران و تهیه کنندگان، نبود قانون کپی رایت، بالا بودن هزینه ساخت، کم بودن تعداد شرکت های فعال و هزاران مشکل بزرگ و کوچک دیگر وجود دارد که علاقه مندان به صنعت بازی سازی در ایران با آن دست به گریبان هستند. اما وجود بازی های مطرحی چون بازی پسرخوانده، بازی آمیرزا، کوویز آف کینز، فندق، گلمراد، منچرز، جدولانه و ده ها بازی دیگر که امروزه در گوشی بسیاری از ایرانیان نصب و در حال بازی هستند گویای این موضوع است که نوپا بودن صنعت بازی در ایران دلیلی قانع کننده برای ورود به این شغل نیست.
گروه کسب و کار هومه با تبریک روز جهانی بازی های ویدئویی به کلیه گیمرهای جهان بویژه گیمرهای ایرانی، از خداوند مهربان میخواهد صنعت بازی سازی ایران به جایگاهی که لایق خود دست یابد و همه علاقه مندان به این صنعت بتوانند با خیالی آسوده از شغلی که آن را دوست دارند درآمدهای میلیاردی بدست آورد.
به امید آن روز!!
