لیبل سبز یا نشان سبز یا green label یک نشان زیست محیطی است، و با درج این نشان بر روی محصولات، اهتمام آن سازمان، شرکت یا تولید کننده را به تولید محصولات با رعایت الزامات زیست محیطی با توجه به کاهش و حذف اثرات مخرب محیط زیست و تلاش سبز تداعی می کند.
بسته بندی و تولید محصولات دوستدار محیط زیست تنها یک باور ذهنی نیست و شناخته شدن به عنوان برندی که دوستدار محیط زیست است، کار دشواری است. باید واقعا حامی محیط زیست باشیم و تلاش کنیم با کاهش زباله ها و آلایندگی ها زمین را به سیاره بهتری برای زندگی تبدیل کنیم.
برچسب های زیست محیطی
برچسب های زیست محیطی تضمین می کنند که محصولات حاوی مواد مضر نیستند و با بوم شناسی تولید یک سیستم کنترل پذیر و قدرتمند برای حفاظت از طبیعت و محیط زیست تولید می شوند.
بنابراین تولیدکنندگان یا سازمان ها با درج لیبل سبز به مخاطبین و مصرف کنندگان خود این اطمینان را می دهند که محصولات، خدمات و فرایندهای آنها حافظ تعادل اکولوژی جهان است و هیچ زیانی برای محیط زیست و عناصر مرتبط با آن ندارند.
نکته قابل توجه در تولید محصولات زیست محیطی آن است که انسان به عنوان معتبرترین استفاده کننده از طبیعت و موجودیت زمین، بیشترین استفاده کننده از مزیت های تولید محصولات و فرهنگ های زیست محیطی است.
مزایای برچسب های سبز
از مزایای مهم برچسب ها و لیبل های سبز ( green label )، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
الف) ابزاری مهم در بازاریابی مؤثر
برچسب سبز برای مصرف کنندگان بیانگر عملکرد زیست محیطی یک محصول و تعهد تامین کنندگان آن برای حفاظت از محیط زیست و توجه به سلامت بیشتر آنها است؛ و این نشان برای بهبود تصویر تولیدکنندگان، به رسمیت شناختن برند و همچنین شهرت به کیفیت محصول بالا نقش بسزایی دارد.
ب) ذخیره و کاهش هزینه ها در بلندمدت
حرکت به سمت تولیدات و خدمات سبز، در روزهای ابتدایی تغییر نگرش و تولید، هزینه ها را افزایش می دهد، بطور مثال فرهنگ جایگزینی لامپ های کم مصرف با لامپ های رشته یی تا قبول آن توسط مشتریان زمان بر و هزینه بر بود؛ اما با تبلیغات مناسب و بازاریابی هدفمند سلیقه مشتری تغییر کرد. اما با تعهد تولید کنندگان به بهبود عملکرد زیست محیطی در فرآیند تولید و استفاده موثر از منابع و به حداقل رساندن ضایعات و بازیافت، به طور کلی به صرفه جویی قابل توجهی در هزینه ها می انجامد.
برچسب سبز علاوه بر مزایای مالی، نشان دهنده تعهد بلند مدت تامین کنندگان به بهبود عملکرد زیست محیطی و متعاقب آن سلامت مصرف کنندگان است و در یک مفهوم گسترده تر، یک حرکت مثبت نسبت به توسعه پایدار است.
ج) ایجاد اعتبار بین المللی
« ســازمان جهـانی استــاندارد » با توجه به اصـول مدون و ارائه مجـوز درج نشان توسط مؤسسات مورد تأیید این سازمان، نماد Green Label که بیانگر رعایت الزامات زیست محیطی با تأیید سازمان مذکور است، نشانگر یک اعتبار جهانی و سنجش ارزش برند آن محصول است.
در مجامع بین المللی، وزارتخانه ها، سازمان های دولتی، ارگان ها و جنبش های حامی محیط زیست، از برچسب سبز به عنوان شاخصه ای برای شناختن سازمان های دوستدار محیط زیست یاد می شود، از این رو برچسب سبز در بسیاری از کشورها شناخته شده و برگرفته از الگوهای مدون بین المللی را رعایت نمود، در نتیجه محصولات و خدمات دارای این نشان از اعتبار بیشتر منطقه ایی و بین المللی برخوردار می باشند.
د ) کاهش اثرات مخرب و منفی زیست محیطی
دستورالعمل های لیبل سبز ، بر پایه کاهش اثرات منفی و مخرب زیست محیطی و همچنین بازگشت محصولات به چرخه طبیعت است، به همین دلیل تلاش می شود برای کاهش اثرات منفی زیست محیطی از الگوهای نوین استفاده شده و با توجه به معاهدات بین المللی و دیدگاه ها نسبت به تمام جنبه های حفظ محیط زیست تلاش شود.
ه ) تفکیک از دید مشتریان
برچسب سبز برای مشتریان و خریدارانی که با نگاه متفاوتی نسبت به محیط زیست، خریدهای خود را انجام می دهند، قدرت تشخیص را آسانتر نموده و بدیهی است که این گروه از مخاطبان محصولات و خدمات همسان با محیط زیست را بیشتر در سبد خرید خود قرار می دهند.
سازمان ها با در اختیار داشتن برچسب سبز از همتایان خود متمایز گردیده و از نظر زیست محیطی برتر یا ارجح شده به عنوان یک سازمان پیشرو در پروژه های بهبود و سازگار با محیط زیست مطرح می گردند و در نهایت باعث ارتقای تصویر سازمان خواهد شد و در نتیجه به کسب و کار یک سازمان نیز کمک شایانی خواهد شد.
و ) ایجاد یک مزیت رقابتی
همانگونه که ذکر شد اقبال سازمان های حفاظت از محیط زیست، کاهش اثرات منفی زیست محیطی، به رسمیت شناختن بین المللی نشان و حمایت و اعتبار سازمان جهانی استاندارد منجر به تغییر نگرش مشتری و ارتقاء جایگاه سازمان شده و برآیند این موارد منجر به ایجاد مزیت رقابتی و شاخص شدن سازمان نسبت به سایر رقبا خواهد شد. و دارا بودن Green Label نشان برتری نسبی آن سازمان می شود و موجب افزایش تقاضا برای محصولات و یا خدماتی که دارای نشان سبز و حافظ محیط زیست هستند می گردد.
برچسب های سبز انتخاب یا اجبار
اکثر برچسب های زیست محیطی داوطلبانه هستند؛ و بیشتر با هدف تشویق تقاضا و عرضه محصولات و خدماتی که سبب کاهش استرس به محیط زیست می شوند، تولید می شوند. خواستگاه بهترین استانداردهای محصولات زیست محیطی متعلق به اتحادیه های اروپایی است. از این رو کارآفرینان و تولیدکنندگان محصولات و خدمات اروپایی با رویکرد تولید پایدار، تلاش بر پیوند تقاضای مصرف کنندگان با افزایش حساسیت های محیطی دارند.
نماد سیب سلامت
نماد سیب سلامت نیز در کشور ما با تغییر فرهنگ غذایی مردم و تمایل مردم به آگاهی از ارزش غذایی و سلامتی محصولات تولیدی رونق گرفته و بعنوان یک دستورالعمل اجرایی برای برخی از محصولات اجرایی شده است.
برچسب سیب سلامت به محصولات غذایی و نوشیدنی های ایمن و بهداشتی که طرح بهداشت و ایمنی مربوط به دستورالعمل را رعایت کرده اند؛ نماد ایمنی و سلامت از طرف وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به شرکت های تولیدی اعطا می شود. و نماد آن به شکل سیب سبز است.
برچسب سیب سبز، نشان سلامت است و اصطلاح ایمنی و سلامت در کنار آن درج شده است، و صاحبان نماد سیب سبز می توانند طرح آن را روی بسته بندی مواد تولیدی خود چاپ و طراحی کنند. برچسب های میزان مصرف انرژی چاپ شده بر روی محصولات الکترونیکی و خانگی نیز از دسته برچسب های زیست محیطی هستند.
روز جهانی برچسب زیست محیطی
انجمن های حامی زیست محیط با هدف آگاهی بخشی بین خریداران و همچنین حصول اطمینان از پیروی اصول راهنما ISO هایی ( ISO 140024 ، ISO14001 (را بعنوان یک استاندارد جهانی ثبت کرده اند. همچنین ۲۵ اکتبر مصادف با سوم آبان ماه در تقویم جهانی به نام روز برچسب زیست محیطی نامگذاری شده است.
