روز جهانی گردشگری ۲۷ سپتامبر مصادف با ۵ مهر توسط سازمان جهانی گردشگری ( UNWTO ) در سال ۲۰۲۱ با شعار « گردشگری برای رشد فراگیر » نامیده شده است. روزی که هر ساله با هدف افزایش آگاهی از ارزش‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی این صنعت و سهم آن در دستیابی به اهداف توسعه پایدار، جشن گرفته می‌شود.
اربعین حسینی در سال ۱۴۰۰ با روز جهانی گردشگری مقارن شده است؛ حماسه یی که میتوان بعنوان یک نمونه عالی از صنعت گردشگری مذهبی نام برد. هر چند که با شیوع بیماری کرونا و همه گیری جهانی آن صنعت گردشگری را با دغدغه ها و مشکلات بسیاری روبرو کرده است.
جهانگردی یا گردشگری
جهانگرد کسی است که کشوری غیر از کشور محل اقامت خود را مورد بازدید قرار دهد، مشروط بر اینکه، این بازدید به منظور احراز هیچگونه شغل و کسبی نباشد و حداقل ۲۴ ساعت و حداکثر سه ماه در کشور میزبان توقف کند و مسافرت او به دلیل یکی از شرایط زیر باشد: تفریح، استراحت، گذراندن تعطیلات، امور خانوادگی، درمان و امور پزشکی، ورزش، امور مذهبی، مأموریت یا شرکت در هم اندیشیها.
جهانگرد با گردشگر شاید کاربرد مشابهی یافته اند، ولی در لغت با یکدیگر متفاوت می باشند. گردشگر در اصطلاح یکی از صفت ها برای جهانگرد است، ولی به دلیل استعمال زیاد و همچنین سیاستگذاری های دولتی مبنی بر توسعه صنعت توریسم داخلی این واژه تبدیل به یک کلمه عمومی تر با یک معنای کاربردی کوچک تر شده است. و بیشتر جنبه تفریحی، استراحت و گذراندن تعطیلات را در ذهن عموم تداعی می کند.
صنعت جهانگردی یا سفر و گردشگری
صنعت گردشگری یا جهانگردی به کلیه فعالیت هایی گفته می شود که مربوط به مسافرت کوتاه مدت افراد به مکانی دور از جایی است که در آن سکونت دارند. این مسافرت می تواند با هدف گذراندن اوقات فراغت انجام شود و یا اهداف دیگری مانند تجارت، دیدار دوستان و یا خانواده دلیل آن باشد.
صنعت گردشگری نقش اساسی در زندگی مردم و افراد ایفا می کنند، چرا که این صنعت در ارتباط با افرادی است که به هدف گذراندن اوقات فراغت، تجارت و یا دلایل دیگر به داخل یا خارج از کشور سفر می کنند. صنعت گردشگری ارتباط نزدیکی با صنعت هتلداری ، میهمانداری، حمل و نقل و دیگر صنعت هایی که نیازهای گردشگران را در طول مدت مسافرت تامین می کنند، دارد.
این صنعت یکی از بزرگترین صنایع جهان است و اقتصاد بسیاری از کشورهای توریست پذیر را دگرگون کرده است. این صنعت پتانسیل ان را دارد که روابط بین کشورها ،تبادل فرهنگی و مشاغل مختلف را بهبود بخشد و با ایجاد فرصت هایی برای سرگرمی و تفریح گردشگران، به درآمد زایی هر چه بیشتر کشورها کمک کند.
جایگاه ایران در شاخص های جهانی گردشگری
کشور ایران با داشتن جاذبه های تاریخی، مذهبی و طبیعی دارای پتانسیلی است که یک کشور نیازمند است تا در گردشگری به اوج برسد؛ اما عوامل دیگری نیز در کنار جاذبه ها ضرورت دارد تا این صنعت در جامعه رونق گیرد، که از مهمترین این عوامل زیرساخت های مناسب گردشگری مانند خطوط هوایی مناسب، جاده های استاندارد، امکانات رفاهی و خدماتی مطلوب و … میباشد.
رشد بزرگ گردشگری در قرن ۲۱ نتیجه افزایش محبوبیت جاذبه‌های گردشگری در مقاصد اروپایی نبوده و در عوض نتیجه رونق گردشگری در آسیا، آمریکای جنوبی، آفریقا و خاورمیانه بوده است. به عنوان مثال در سال ۱۹۹۰ میلادی، منطقه آسیا-پاسیفیک تنها میزبان ۵۶.۲ میلیون توریست خارجی بود اما آمارهای سال ۲۰۱۷ در این منطقه عدد ۳۲۳.۷ میلیون نفر را نشان می‌دهند.
سهم ایران از گردش مالی صنعت توریسم جهانی چیزی کمتر از یک‌دهم درصد است؛ سهم بسیار ناچیزی که نشان می‌دهد صنعت گردشگرى ما نتوانسته نقش خود را به‌عنوان یک عامل مهم توسعه اقتصادى و نیز معرفى ایران به‌عنوان یک کشور توریستى و فرهنگى، به خوبى ایفا کند. عوامل متعددی باعث شده‌اند تا صنعت توریسم ایران، جایگاهی پایین‌تر از پتانسیل‌هایش داشته باشد؛ اما جدا از کمبودها و کاستی‌های موجود، تبلیغات ایران در رسانه‌های فرا مرزی برای جذب گردشگر نیز بسیار ضعیف است. که از سال ۹۸ با شیوع بحران کرونا در جهان و ایران، همانند دیگر کشورها ظرفیت های بدست آمده در سال های گذشته نیز با چالش های جدید روبرو شده است ولی تمام این عوامل دلیلی بر سودآوری این صنعت در ایران در شرایط فعلی نیست.
وضعیت صنعت گردشگری در ایران
براساس گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری(WTTC) پیش بینی می شود در سال ۲۰۲۰ تقریباً از هر ۱۱ نفر، یک نفر به شکل مستقیم یا غیرمستقیم در اقتصاد سفر و گردشگری مشغول به کار باشد و این امر نشان دهنده ظرفیت بالای اشتغالزایی این صنعت است.
سفر و گردشگری در منطقه خاورمیانه در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال ۲۰۱۸ رشد ۸ درصدی داشته است که با ورود ۶۰ میلیون گردشگر بین‌المللی به این منطقه، محقق شده است. براساس پیش‌بینی شورای جهانی سفر و گردشگری، منطقه آسیا و خاورمیانه، به دلیل جاذبه های گردشگری متنوع این اقلیم، بزرگترین مقصد جهانی گردشگری و سفر است و این رشد همچنان ادامه دارد.
ایران براساس آمارهای جهانی به لحاظ جاذبه های گوناگون(فرهنگی، مذهبی، طبیعی و تاریخی) جزو ۵ کشور بالقوه توانمند در زمینه جذب گردشگر خارجی است؛ اما رتبه ایران در بین ۱۴۱ کشور جهان، ۹۷ و در میان ۱۶ کشور خاورمیانه و شمال آفریقا ۱۲ است. براساس مطالعات انجام شده به ازای هر ۶ نفر گردشگر خارجی که وارد کشور شود، یک شغل و به ازای هر ۲۵ گردشگر داخلی نیز یک شغل ایجاد می شود.
ایران با حدود ۸ میلیارد و ۸۰۰ هزار گردشگر در سال ۱۳۹۸ درآمدی معادل ۱۲میلیارد دلار به‌طور مستقیم در گردشگری ایجاد کرده که ۵/ ۲درصد از تولید ناخالص داخلی را شامل می‌شود.
اگر کل سهم سفر و گردشگری را در سال ۹۸ در نظر بگیریم این رقم به ۸/ ۴۱ میلیارد دلار و سهم ۹/ ۷درصدی از تولید ناخالص ملی را در بر می‌گیرد. در همین سال، تعداد افراد شاغل در گردشگری به طور مستقیم ۶۲۰ هزار نفر معادل ۴/ ۲درصد از کل اشتغال کشور بوده و کل مشاغل ایجاد شده توسط این بخش، یک میلیون و ۸۵۲ هزار شغل، معادل ۴/ ۷درصد از کل اشتغال کشور است.
فرصت های شغلی صنعت گردشگری
صنعت سفر و گردشگری به طور مستقیم و غیر مستقیم برای تعداد بیشماری از کارآفرینان در سراسر جهان فرصت‌‌‌‌‌‌های شغلی فراهم می‌‌‌‌کند؛ فرصت‌‌‌‌‌‌هایی که در بین آن‌‌‌‌‌‌ها میتوان به بخش خدمات‌‌‌‌‌‌رسانی و فروش محصولات اشاره کرد. در این‌‌‌‌‌‌جا برخی از ایده های کسب و کار پررونق و پرسود در صنعت سفر و گردشگری که کارآفرینان یا سرمایه‌‌‌‌‌‌گذارانی که به دنبال راه‌‌‌‌‌‌اندازی یک کسب و کار هستند، می‌‌‌‌‌‌توانند از میان آن‌‌‌‌‌‌ها انتخاب کنند، نام می بریم.
راهنمای گردشگران، رستوران، هتل و اقامتگاه، تاکسی و اتوبوس دربستی، اجاره وسایل نقلیه، عکاسی، سوغاتی فروشی، خدمات تحویل بار، کافه، خدمات استقبال، خدمات ترجمه، کرایه تجهیزات تفریحی، ساخت تجهیزات تفریحی، ساخت برنامه های تلویزیونی، راه اندازی اپلیکیشن های سفر، راه اندازی صفحه های مجازی گردشگری، مکان های بوم گردی و هزاران عنوان شغلی صنعت گردشگری ( شغل مستقیم و غیر مستقیم دیگر ) دیگر نیز میتوان نام برد، که یقینا اکثر این مشاغل به سرمایه زیادی نیاز ندارند.
خصوصیات مهم برای ورود به حوزه گردشگری
- توانایی برقراری ارتباط با همه افراد در هر سن و موقعیتی
- اعتماد به نفس
- صبر و مسئولیت پذیری
- رفتار مودبانه
- علاقه زیاد به جغرافیا و مکان های تاریخی و داشتن دانش کافی در این حوزه ها
- آشنایی با فرهنگ های مختلف
- آشنایی خوب با یک یا چند زبان خارجی
- آگاهی از مسایل ایمنی در سفر
- توانایی حفظ آرامش در شرایط اضطراری
- داشتن انعطاف در برخورد با مشکلات سفر یا مسافران
- مهارت مدیریت زمان و سازماندهی
- ظاهر مناسب و آراسته
نحوه ورود به صنعت گردشگری
- قبل از ورود و انتخاب شغل ابتدا باید به این اصل باور داشته باشید: که شما شغل تان را دوست دارید. پس در وهله اول باید عاشق این کار باشید.
- قبل از ورود به هر شغلی از طریق شرکت ها، موسسات و دانشگاه ها آموزش های لازم را کسب کنید. ارتباط و شناخت و آگاهی در مورد برخی جزئیات یک شغل در حوزه گردشگری بسیار مهم و ضروری است. پس آموزش و یادگیری را در این حوزه جدی بگیرید.
- سوم جدیت و پیگیری است. هر شغلی توان ورود به عرصه های گردشگری و جذب توریسم را دارد؛ ولی به دلیل اینکه رفتار، دانش دو بال پرقدرت در کنار سرمایه مناسب هر شغل هستند، صنعت حوزه گردشگری را با جزئیاتی همراه می کند که موفقیت را سخت و وابسته به خود شما می کند.
- قدرت رسانه های اجتماعی و ارزش پیشرفت های بشری را جدی بگیرید.
کلام آخر!
اپیدمی بیماری کووید ۱۹ یا همان ویروس کرونا نزدیک به دو سال است، در کنار برخی سیاستگذاری ها، صنعت گردشگری و جهانگردی را با چالش های فراوانی درگیر کرده است، اما با همه این عوامل باز هم ظرفیت های بیشماری در این صنعت نهفته است. که به دلیل مشکلات اشاره شده امروز بهره گیری از تجربه و همفکری با کارشناسان خبره را باید در اولویت آغازین کار خود قرار داد.
گروه کسب و کار هومه با تبریک روز جهانی جهانگردی یا گردشگری به کلیه علاقه مندان، کارآفرینان، استادان، مدیران، و همه تلاشگران صنعت گردشگری در عرصه جهانی و ایرانی، از خداوند مهربان میخواهد ضمن بازگشت سلامتی و رهایی از شر این ویروس منحوس کرونا، صنعت گردشگری ایران به جایگاهی که لایق خود دست یابد و همه علاقه مندان به این صنعت بتوانند با خیالی آسوده از شغلی که آن را دوست دارند درآمدهای میلیاردی بدست آورند.
به امید آن روز!!
